วันที่ 24 กรกฎาคม 2563 นายพรเทพ ศรีธนาธร ผู้อำนวยการสำนักงานที่ปรึกษาการเกษตรต่างประเทศ ประจำสหภาพยุโรป พร้อมด้วยหัวหน้าสำนักงานพาณิชย์ในต่างประเทศ และหัวหน้าสำนักงานที่ปรึกษาการศุลกากร ณ กรุงบรัสเซลส์ เดินทางไปเยี่ยมชมกิจการและหารือผู้ประกอบการสวนพืชผักไทย 2 แห่งในประเทศเบลเยี่ยม ได้แก่ 1) ทิพย์สวนผัก ซึ่งตั้งอยู่ที่เมือง Oud-Turnhout ทางฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศ และ 2) สวนมะกรูด มะนาว หรือ Rung Thai Plants ซึ่งตั้งอยู่ที่เมือง Nijlen ทางตอนเหนือของประเทศ
ทิพย์สวนผัก : เจ้าของสวน คือคุณทิพย์ ได้เล่าให้ฟังถึงความเป็นมาของการทำสวนพืชผักเริ่มต้นจากครอบครัวสามีเพาะปลูกสตอเบอรี่มานานเกือบ 30 ปี เพื่อขายส่งให้กับตลาดกลางประมูล Hoogstraten ในประเทศเบลเยี่ยม ต่อมาเริ่มขยายแปลงปลูกผักไทยบนเนื้อที่ประมาณ 3 ไร่กว่าเมื่อ 5 ปีที่ผ่านมาโดยใช้เมล็ดพันธุ์หรือหน่อที่นำเข้าจากไทยปลูกในโรงเรือนเพื่อป้องกันไม่ให้ผักเผชิญสภาพอากาศหนาวเย็นจนเกินไป เป็นการปลูกพืชปลอดสารพิษ โดยใช้น้ำที่เหลือจากการปลูกสตอเบอร์รี่ และปุ๋ยหมักชีวภาพในการบำรุงพืช จึงเป็นการใช้ทรัพยากรหมุนเวียนอย่างคุ้มค่า และได้ผลผลิตงอกงามโดยไม่ต้องพึ่งพาสารเคมี
การปลูกผักไทยในเมืองหนาวนั้นจะเริ่มตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ ไปจนกระทั่งเก็บเกี่ยวผลผลิตหมดประมาณเดือนพฤศจิกายน ผักไทยที่ปลูกมีหลากหลายชนิด เช่น มะเขือ กะเพรา โหระพา คะน้า ผักบุ้ง พริก แตงกวา ฟักทอง มะระ แตงกวา ฯลฯ โดยจำหน่ายผลผลิตที่ตัดแล้วหรือต้นอ่อนให้กับลูกค้าที่เดินทางมารับเองที่สวน ซึ่งมีทั้งลูกค้าคนไทยและคนเอเชียที่อยู่ในเบลเยี่ยมและประเทศในยุโรปอื่นๆ เช่น เนเธอร์แลนด์ ลักเซมเบิร์ก นอร์เวย์ ฯลฯ
สวนมะกรูด มะนาว : เจ้าของสวน คือ คุณรุ้ง สวนตั้งอยู่บนพื้นที่ประมาณ 7 ไร่ มีทั้งการปลูกไม้ดอก ไม้ประดับ และพืชผักสวนครัวไทย เช่น ต้นมะลิ ชวนชม ดาวเรือง ลีลาวดี มะกรูด มะระ กระถิน มะเขือยาว พริก กะเพรา โหระพา ตะไคร้ ผักบุ้ง ถั่วฝักยาว ฯลฯ ทางสวนนำเข้าต้นอ่อนจากบริษัทในยุโรปซึ่งนำเข้าเมล็ดพันธุ์จากไทยมาทำการ nursery และมีสภาพอากาศอบอุ่นกว่าเบลเยี่ยม รวมทั้งสวนทำการขยายพันธุ์พืชเองด้วยวิธีการเพาะชำหรือปลูกด้วยเมล็ดภายในโรงเรือน
สวนมะกรูด มะนาวจะเปิดให้ลูกค้าเข้ามาซื้อผลผลิตพืชผักหรือต้นไม้ได้ตั้งแต่เดือนเมษายน ไปจนถึงเดือนพฤศจิกายน อย่างไรก็ดี ปริมาณผลผลิตในแต่ละปีแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับสภาพภูมิอากาศ ดินและปริมาณน้ำฝน การปลูกพืชผักในสวนแห่งนี้ปลอดภัยจากสารเคมี เพราะใช้วิธีธรรมชาติในการกำจัดแมลงศัตรูพืช เช่น การฉีดน้ำไล่ การเด็ดยอดหรือใบที่มีแมลงออก รวมทั้งควบคุมปริมาณการให้น้ำที่เหมาะสมกับพืชผักแต่ละชนิด
สวนพืชผักไทยทั้ง ๒ แห่งเป็นการนำความรู้ และภูมิปัญญาด้านการทำเกษตรกรรมจากประเทศไทยมาปรับใช้ให้เหมาะสมกับประเทศเมืองหนาว โดยต้องปรับปรุงเทคนิคการเพาะปลูก และคัดเลือกสายพันธุ์ที่เหมาะสมกับสภาพอากาศ ดิน ปัญหาโรคและแมลงศัตรูพืชในท้องถิ่น ส่งผลให้คนไทยคนเอเชีย รวมทั้งผู้บริโภคท้องถิ่นในยุโรปได้มีผลผลิตที่มีคุณภาพดี สดใหม่ และปลอดภัยในการบริโภค อีกทั้งยังเป็นการส่งเสริมพืชผักไทยให้เป็นที่รู้จักในต่างแดนมากยิ่งขึ้น
นอกจากนี้ สวนพืชผักไทยในต่างแดนช่วยบรรเทาปัญหาการขาดแคลนในช่วงที่การนำเข้าผักจากประเทศไทยมีปัญหาจากจำนวนเที่ยวบินที่ลดลงและต้นทุนนำเข้าสูงขึ้น เช่น ในช่วงการแพร่ระบาดของโรค COVID-19
อย่างไรก็ดี การปลูกพืชผักไทยในเมืองหนาวจะเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ในช่วงเวลาและปริมาณที่จำกัด และมีอยู่ในบางพื้นที่ซึ่งยังไม่ขยายวงกว้าง ตลาดท้องถิ่นในเบลเยียมจึงยังคงต้องอาศัยการนำเข้าจากประเทศไทย โดยเฉพาะในช่วงฤดูหนาวที่ไม่มีผลผลิตออกมาสู่ตลาด
ในโอกาสนี้ สำนักงานที่ปรึกษาการเกษตรต่างประเทศ ประจำสหภาพยุโรป ได้มอบแผ่นพับประชาสัมพันธ์ร้านค้าไทย และโปสเตอร์ประชาสัมพันธ์พืชผักผลไม้ไทย ที่จัดทำโดยกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เพื่อเป็นการรณรงค์และเผยแพร่พืชผักไทยต่อผู้บริโภคท้องถิ่นซึ่งปัจจุบันได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ และขอขอบคุณเจ้าของสวน คุณทิพย์ และสวนมะกรูดคุณรุ้ง ที่ให้การต้อนรับอย่างอบอุ่น และเปิดโอกาสให้คณะฯได้เข้าพบและเยี่ยมชมสวนพืชผักไทยในเบลเยียม